Właściwości

Wysoka wytrzymałość wyrobów

Dobra chłonność wody i wilgoci

Łatwość barwienia

Naturalny i przyjemny chwyt

Bawełna rośnie głównie na obszarach zwrotnikowych i podzwrotnikowych, na obu półkulach. Przędze bawełniane produkowane są z włókna bawełnianego czterema podstawowymi metodami:
- przędzenie klasyczne czesane (RING COMBED)
- przędzenie klasyczne zgrzeblone (RING CARDED)
- przędzenie bezwrzecionowe (OE = open end)
- przędzenie Vortex (MVS)
W zależności od technologii zbiorów włókien bawełnianych rozróżniamy:
- włókna z kontrolowanym poziomem zanieczyszczeń (CC = contamination controlled), zbiory włókna wykonywane są ręcznie
- włókna bez zanieczyszczeń (CF = contamination free), zbiory włókna wykonywane są kombajnami, mechanicznie
Największymi producentami włókien bawełnianych CC są: Indie, Pakistan, Uzbekistan, Turkmenistan, Turcja, Zachodnia Afryka (Burkina Faso, Kamerun, Nigeria, Mali), Chiny
Największymi producentami włókien bawełnianych CF są: USA, Australia, Brazylia
Przędze z włókna CF (contamination free) stosuje się zawsze tam, gdzie dzianiny/tkaniny z tych przędzy barwione są na biało lub na bardzo jasne kolory.
Na półkuli północnej zbiory włókna bawełnianego są wykonywane z reguły w okresie pomiędzy październikiem a grudniem, a na półkuli południowej od marca do czerwca.
Wyróżniamy 4 typy włókien ze względu na długość:
- krótkie (23–25 mm)
- średniej długości (26–28 mm)
- długie (29–32 mm)
- ekstra długie (powyżej 32 mm)
Czym dłuższe włókno, tym przędza ma wyższą wytrzymałość oraz lepszą jakość (mało pocienień, pogrubień i nopów). Niestety jednak większa długość włókna zwiększa też koszt produkcji, a więc również cenę przędzy.
Przędzenie klasyczne czesane (RING COMBED)
Przędza jest produkowana w grubości od 6 Ne = 100 tex do 140 Ne = 4 tex. Przędze te są bardzo mocne (wysoka wytrzymałość ), mają bardzo małą ilość pocienień, pogrubień i nopów (wysoka równomierność) a wyroby z nich są bardzo miłe w chwycie. Wadą tych przędzy jest duży koszt produkcji (wysoka cena przędzy) oraz wysoka włochowatość (skłonność do pillingu).
Żeby zniwelować wysoki współczynnik włochowatości (hairiness) produkuje się przędze klasyczne czesane z modyfikacją COMPACT. Dzięki niej skłonność do pillingu jest niższa oraz niższa jest ogólna liczba pocienień, pogrubień i nopów. Wadą modyfikacji COMPACT jest sztywniejszy i bardziej szorstki chwyt przędzy i wyrobów z niej wytwarzanych.
Przędze klasyczne czesane można również poddać procesowi gazowania – jest to opalanie płomieniem włókien wystających ze struktury przędzy po to, aby do zera zredukować włochowatość i skłonność do pillingu.
Dla przędzy czesanych gazowanych stosuje się również proces merceryzowania – jest to namaczanie przędzy w roztworze o odczynie zasadowym po to, aby zarówno przędza, jak i wyroby z niej wytworzone miały połysk.
Przędzenie klasyczne zgrzeblone (RING CARDED)
Przędza jest produkowana w grubości od 6 Ne = 100 tex do 40 Ne = 15 tex. Przędze te mają wysoką wytrzymałość (ale niższą niż przędze czesane) a wyroby z nich wytwarzane są niezmiennie bardzo miłe w chwycie. Wadą tych przędzy jest wysoka włochowatość (skłonność do pillingu) oraz niska jakość (równomierność). Przędze mają bardzo dużo pocienień, pogrubień i nopów.
Przędzenie bezwrzecionowe (OE = open end)
Przędza jest produkowana w grubości od 2 Ne = 300 tex do 40 Ne = 15 tex. Przędze te mają niską włochowatość (skłonność do pillingu) oraz niski koszt produkcji (niska cena przędzy). Wadą tych przędzy jest niska wytrzymałość oraz szorstki chwyt przędzy i wyrobów z niej otrzymywanych.
Przędze bawełniane OE można produkować z włókien 1 gatunku (100% virgin) lub z mieszanki włókien 1 gatunku (100% virgin) oraz odpadów z czasania (comber noils)/zgrzeblania (carding waste).
Czym więcej odpadu z czesania/zgrzeblania w przędzy OE, tym gorsza jakość (wyższa ilość pocienień, pogrubień i nopów) oraz niższa wytrzymałość przędzy.
Przędzenie Vortex (MVS)
Przędza jest produkowana w grubości od 20 Ne = 30 tex do 50 Ne = 12 tex. W jednej przędzy mamy niską włochowatość (skłonność do pillingu) oraz miły, miękki chwyt przędzy i wyrobów z nich produkowanych. Wadą tego systemu przędzenia włókien bawełnianych jest wysoki koszt produkcji (wysoka cena, z uwagi na wysoką odpadowość produkcji) oraz niska wytrzymałość przędzy.
Wszystkie przędze bawełniane z ww. 4 podstawowych typów przędzenia mogą być skręcane x 2 (na przędze podwójne) lub na większą liczbę zwielokrotnień np. x 3, x 4, x 6, x 8 itp. Przędze skręcane ze sobą mogą być bezwęzłowe (knotless) lub z węzłami tkackimi, w zależności od producenta przędzy oraz ilości przędzy bazowych w przędzy skręconej.
Wszystkie przędze bawełniane z ww. 4 podstawowych typów przędzenia mogą być pokryte parafiną (woskiem) – są to tzw. przędze dziewiarskie. Przędze dziewiarskie mają niższy skręt przędzalniczy, co powoduje miły i przyjemny chwyt przędzy oraz wyrobów z niej otrzymywanych.
W odróżnieniu od przędz dziewiarskich, przędze tkackie są nieparafinowane i mają zazwyczaj wyższy skręt przędzalniczy. Wynika to z faktu, że w tkaninach bardziej istotna jest wytrzymałość i dobra przerobowość niż miły chwyt wyrobu.
Skręt przędzalniczy może być również bardzo niski (350–500 tpm). Takie przędze o niskim skręcie przędzalniczym stosuje się głównie do produkcji drapanych dzianin (wewnętrzna strona dzianiny dresowej) i tkanin (flanela).
Przędze bawełniane barwi się głównie w sposób powierzchniowy, barwiąc przędze nawiniętą na miękkie nawoje barwiarskie na plastikowych i perforowanych cewkach.
Główne zalety przędzy bawełnianych:
naturalny i przyjemny chwyt
dobra chłonność wody i wilgoci
łatwość druku na dzianinach i tkaninach bawełnianych
dobre trwałości kolorów
dobra wytrzymałość wyrobów
Zastosowanie:
przędzy bawełnianych używa się głównie do produkcji:
dzianin odzieżowych
dzianin pościelowych (prześcieradła frotte)
skarpet, rajstopek dziecięcych
tekstyliów medycznych
tkanin obiciowych (meble)
tkanin domowych (ręczniki, dywaniki łazienkowe)
pasmanterii (taśmy/pasy)
sznurków i linek